Stichting Bootvluchteling vroeg me of ik als vrijwilliger medisch werk zou willen doen in het vluchtelingenkamp Moria op Lesbos. Als arts (ex-tropenarts, ex-huisarts) en als mensenrechtenactivist voelde ik daar wel voor. Het is daar immers de ‘grens van Europa’, waar vluchtelingen vastlopen op hun vluchtpoging naar Europa, mede dankzij de Turkije-deal.
In juli van dit jaar ben ik voor twee weken naar Lesbos vertrokken. Nu ben ik terug voor een periode van drie weken. Ik doe, net als de vorige keer, periodiek verslag van mijn belevenissen in de Stadsbron.
Afghaanse Fouad wil afkicken
Fouad is een 38-jarige Afghaan die voor een afkickadvies komt.
Hij heeft geen bezwaar tegen een full face foto en het publiceren van zijn verhaal
Hoewel Fouad zijn verhaal met een vrolijk gezicht vertelt, is het ook een illustratie van de problematiek van zeer vele Afghanen en Iraniërs: drugsverslaving.
Hij toont me een stripje met vier tabletten van tramadol 100 mg, een hoge dosis van een zwaar verslavend opoïd.
Zijn simpele vraag is hoe hij van deze medicatie af kan komen, hij wil clean zijn.
Ik vraag hem hoe hij zo verslaafd is geraakt. Hij vertelt dat hij 22 jaar in Iran heeft gewoond en gewerkt heeft als mechanicien.
Zeven jaar geleden brak hij bij een ongeval zijn schouder, werd geopereerd en nam daarna opium tegen de pijn. Daaraan raakte hij snel verslaafd, waarna hij overstapte op heroine. Inmiddels is hij op tramadol overgestapt en hij gebruikt van dat middel nu zeven tabletten per dag. Tot voor kort waren dat er twaalf. Dit zijn gigantische doses waar een niet verslaafd persoon niet van overeind zou blijven.
Drugsverslaving is een enorm probleem; de Iraanse overheid geeft op dat er 2 miljoen verslaafden zijn in Iran, verslavingsexperts houden het op 3 miljoen. Opium die in steeds grotere hoeveelheden in Afghanistan wordt verbouwd en over de grens naar Iran komt, is heel goedkoop. Het kost minder dan een biertje.
Fouad is vooral naar Lesbos gekomen om van zijn verslaving af te komen, zegt hij. Mijn Afghaanse tolk vertelt dat het vaak voorkomt dat de echtgenote eist dat de man zijn drugsverslaving stopt of dat zij anders echtscheiding zal eisen. Het blijkt dat dit ook bij Fouad een rol speelt.
Drugsverslaving, -gebruik en -handel komen ook in Moria veel voor. Het is niet moeilijk er aan te komen. Wij mogen geen tramadol voorschrijven als we dat al zouden willen. Maar ook dat is kennelijk geen probleem; via de straathandel kan hij het kopen.
Ik geef hem een zo adequaat mogelijk, langzaam afbouwschema en nodig hem uit om een keer voor controle terug te komen.
Over grenzen gesproken: voor drugs zijn die er niet.