Maison Härtel, nog zonder hek eromheen. Foto Nico Brons
Soms denk ik wel eens dat Amersfoort anno 2018 nog steeds hetzelfde in zichzelf gekeerd, conservatief stadje is dat het was toen ik er in 1976 kwam wonen. Een stadje bestuurd en gedomineerd door een kleine bovenlaag van ondernemers en middenstanders die elkaar zo veel mogelijk de bal toespeelden en die gezamenlijk nieuwe ontwikkelingen probeerden tegen te houden. Het jaarlijkse hoofdstuk in het leven in het stadje van toen waren de Keistadfeesten waarbij hotemetoten, gekleed in zogenaamde middeleeuwse kledij, een kei op een wagen door de stad sjouwden.
Als ik de discussies in de krant volg over de komst van een coffeeshop naar de voormalige hoedjeszaak van de dames Härtel aan de Snouckaertlaan bekruipt mij een een ongelooflijk Keistadfeestengevoel, een gevoel van een stadje achter stadsmuren met een gesloten stadspoort om de boze wereld buiten te sluiten.
Hallo Amersfoort, het is 2018. Hallo, burgemeester Bolsius, verloochen uw Rotterdamse achtergrond niet en laat de Amersfoortse middelmatigheid geen al te grote vat op u krijgen.
We weten allemaal dat het Nederlandse softdrugsbeleid zo hypocriet als de pest is. In coffeeshops mogen joints gebruikt en verkocht worden, maar de coffeeshophouder mag het geestverruimende spul niet inkopen. Gelukkig gaat het nieuwe kabinet experimenteren met legale cannabisteelt en gereguleerde levering aan coffeeshops. Een groot aantal burgemeesters, onder wie overigens niet de onze, roept en smeekt daar al jaren om. Regulering van de softdrugsmarkt kan betekenen dat de politie meer tijd krijgt om andere, om echte problemen te gaan aanpakken.
Het Amersfoortse softdrugsbeleid kent een groot aantal beperkingen voor opening van nieuwe coffeeshops in de stad. Een van de begrijpelijke en terechte voorwaarden is dat ze niet te dicht bij scholen mogen liggen om leerlingen het niet te gemakkelijk te maken een jointje aan te schaffen. In navolging van deze regels zal de burgemeester waarschijnlijk binnenkort voorstellen dat alle sigarenwinkels, benzinepompen, snackbars en snoepwinkels uit de nabijheid van scholen worden geweerd om onze jonge Amersfoortertjes te vrijwaren van alle ongezonde verleidingen.
Maison Härtel aan de Snouckaertlaan heeft na het vertrek van de hoedjesdames een horecafunctie gekregen. Restaurant Blauw zat erin, uitgebreid met een serre die ontworpen is door de toen nog onbekende architect Ben van Berkel. Van zijn hand was ook de bar, die al een vooruitblik bleek te zijn op zijn Rotterdamse, inmiddels wereldvermaarde brug De Zwaan over de Maas. De bar was hier in een mum van tijd verdwenen, want Amersfoort was nog niet rijp voor zo'n moderne toog. Na Blauw trok restaurant Kronenburg in het pand, en nu staat het al een tijdje leeg.
De Amsterdamse coffeeshop-exploitant Roots bv heeft het fraaie huis naast de bios gehuurd om er een verkooppunt van softdrugs in te vestigen. Het plan voldeed aan alle voorwaarden, waarvan de belangrijkste was dat er zich binnen een straal van 250 meter geen school bevindt. Het Luzac-college achter de Zonnehof, een particuliere middelbare school voor kinderen met welgestelde ouders, lag net buiten die grens. Roots kreeg toestemming van Bolsius om zijn plannen te realiseren.
Tot de herinrichting van de Zonnehof, waar de stad al jaren naar snakte maar die er pas kwam toen de oude bibliotheek een luxe woonoord werd voor mensen met poen. De gemeente heeft het plein zodanig heringericht dat maison Härtel nu binnen de 250-grens van het Luzac ligt. Niemand kan mij wijs maken dat dat per ongeluk is gebeurd. De felle protesten uit de buurt tegen de komst van de coffeeshop - de buurt kan zich ook dure advocaten permitteren - zou ambtenaren er best eens toe gezet kunnen hebben een wandelpad iets rechter te trekken dan de bedoeling was, waardoor de afstand... Nou ja, in het Amersfoort waarin de ambtelijke top ongelooflijk veel macht heeft, is een dergelijk scenario niet uit te sluiten.
Mijn wantrouwen wordt extra gevoed door het feit dat Roots bv van de gemeente geen toestemming krijgt om een hek te plaatsen dat de ingang van de nieuwe coffeeshop weer buiten de 250-meter-zône brengt. Hier wordt, lijkt het, willens en wetens een plan om zeep geholpen waarmee een deel van de bevolking, een machtig deel van de bevolking, het moeilijk heeft.
Als Kanniewaarzijn straks in deze Amersfoortse affaire duikt, staan we er weer gekleurd op in het land. De stad die zo graag voor vol wil worden aangezien, zal neergezet worden als een soort Staphorst aan de Eem. Met een burgemeester die de power mist om zijn eigen besluit door te drukken.