De ongelijke parkeerdruk in Jeruzalem en het Gildenkwartier is een ongezonde situatie, vinden veel fracties in de Amersfoortse gemeenteraad. Het college concludeerde in maart 2018 na een inloopavond dat er geen draagvlak bestaat voor het verkleinen van het vergunningsgebied in het Gildenkwartier. Maar een raadsmeerderheid lijkt nu toch af te stevenen op een proef met tachtig tot honderd gratis parkeerplekken in een deel van het Gildenkwartier, waar nu nog vergunningparkeren geldt. De hoop is dat daardoor de extreme parkeerdruk in Jeruzalem en Jericho vermindert.
Jeruzalem en Jericho zijn bijzondere Amersfoortse wijkjes. Dichtbij de binnenstad, met een opvallende architectuur en met zelfbewuste bewoners die zich de wet niet laten voorschrijven. Anderhalf jaar geleden strandde een poging om er vergunningparkeren in te voeren omdat daar geen steun in de wijk voor bestaat. Maar in het aangrenzende Gildenkwartier werd wel vergunningparkeren ingevoerd. Dat parkeren in Jeruzalem en Jericho gratis is, heeft de parkeerdruk in de wijk flink verhoogd. De weinige parkeerplekken, primair bedoeld voor de wijkbewoners, worden regelmatig bezet door anderen. En er wordt gevaarlijk geparkeerd. In aanwezigheid van wat buurtbewoners werd er dinsdagavond in het stadhuis over de proef gesproken.
Juist nu het gemeentebestuur plannen maakt om in steeds meer Amersfoortse wijken vergunningparkeren in te voeren, is het idee om in een deel van het Gildenkwartier gratis parkeren terug te brengen, op z’n zachtst gezegd opmerkelijk en misschien ook wel merkwaardig te noemen. Zelfs bij sommige gemeenteraadsfracties die de proef steunen, zoals D66, is er dinsdagavond weinig hoop dat het vergunningvrij maken van de Schutspatroon, Vendelier en Meesterproef, de parkeerdruk in Jeruzalem gaat verminderen. Sceptici voorspellen een mislukking en zelfs een massale toename van de parkeerdruk in het Gildenkwartier als er gratis parkeerplekken op loopafstand van het centrum beschikbaar komen. Toch lijkt een raadsmeerderheid de proef als een soort laatste redmiddel te zien en wil het met een motie wethouder Buijtelaar vragen de proef uit te voeren.
Hebben bewoners in het Gildenkwartier in 2016 vergunningparkeren ingevoerd om de eigen wijk rustiger te krijgen, maar het aangrenzende wijkje Jeruzalem op te zadelen met een groot parkeerprobleem? En heeft een groot aantal Gildenkwartierbewoners zelfs helemaal geen parkeervergunning omdat ze op eigen terrein parkeren? Of zijn de bewoners van Jeruzalem en Jericho halsstarrig en is de invoering van vergunningparkeren ook daar de oplossing? Feit is dat de parkeerplaatsen in sommige straten in het Gildenkwartier dag en nacht leeg zijn, terwijl even verderop Jeruzalem kampt met de negatieve gevolgen van de steeds maar toenemende parkeerdruk. Veel Gildenkwartierbewoners parkeren onder hun huis op oprit en hoeven geen gebruik te maken van de parkeerplekken. Maar omdat het vergunninggebied is, kunnen anderen de lege parkeerplekken ook niet gebruiken.
Lekke banden
PvdA-raadslid Rob Smulders is samen met CDA-raadslid Jan de Van de Schueren een van de initiatiefnemers van de proef om toch een oplossing te zoeken. Omdat bewoners in Jeruzalem en Jericho nog steeds geen vergunningparkeren willen in hun wijk, is onder leiding van CDA en PvdA gekeken naar andere oplossingen voor het parkeerprobleem in de buurt. Er werden gesprekken gevoerd met wijkbewoners in Gildenkwartier en Jeruzalem.
Smulders’ motivatie om de situatie op te lossen, is vooral om de rust in de wijk te bewaren. ,,Je kan het niet tolereren dat er zoveel stress is in een wijk. Het zorgt voor spanningen tussen bewoners. Daar moet je wat aan doen. Want er zijn banden lek geprikt en er zijn auto’s beschadigd. Dat is echt niet goed wat er gebeurd is. Ik vind het aan de raad om hier iets mee te doen. We zijn als raadsleden wel heel diep gegaan om dit op te lossen. Normaal doen we dit niet. We zijn echt met de wijken gaan praten. Er is een probleem in die wijk en dat willen we oplossen. Wij hopen nu de angel er even uitgehaald te hebben en dadelijk op een ordentelijke wijze de zaak in te vullen.’’
In 2017 lag er al een motie om het vergunningsgebied te verkleinen, maar volgens wethouder Buijtelaar was er toen geen draagvlak voor het verkleinen van de vergunningzone. Volgens Smulders zijn de problemen sinds die tijd alleen maar groter geworden. Toch denkt hij dat er een grote kans is, dat de proef niet slaagt. ,,De kans is groot dat het volstroomt. Ik hoop dat er iets met de metingen gedaan kan worden en dat de wijk tot rust komt. Ga in gesprek zeker omdat er een herinrichting van de Koppelweg aankomt.’’
De bewoners van het Gildenkwartier gaan wat betreft Smulders niet vrijuit. ,,Deze bewoners kunnen allemaal hun auto onder hun huis parkeren. Ze hebben niet eens een vergunning, maar ze hebben er wel voor gezorgd dat er een vergunningsgebied kwam.’’ Smulders vindt het onterecht dat bewoners van Jeruzalem en Jericho nu gevraagd wordt dan maar vergunningparkeren in te voeren. ,,Het is een raar gezicht, als jij niet kunt parkeren en bij de buren zijn de straten leeg. Moeten de bewoners in Jeruzalem en Jericho het probleem oplossen dat gecreëerd is? Ze vinden dat ze niet het afvoerbakje van het probleem van een vergunningswijk moeten zijn.’’
Slecht beleid
D66 raadslid Dirk Joost van Hamersveld is voor de proef maar gelooft tegelijkertijd dat die proef niet gaat werken. ,,Het is meer een tegemoetkoming aan de bewoners van Jeruzalem. Een half jaar proefperiode kan geen kwaad. Ik ben ervan overtuigd dat het niet werkt, maar heb hier geen keiharde argumenten voor.'' Als de proef mislukt, wordt het weer zoals het daarvoor was. ,,En dan is het aan Jeruzalem. Vergunningparkeren moeten ze zelf aanvragen.'' Van Hamersveld kwam al met een suggestie wat er wat D66 betreft met lege parkeerplaatsen in woonwijken zou moeten gebeuren.,, Als we merken dat in woonwijken parkeerplaatsen onbenut blijven, zou ik graag vergroenen.'' Dat zou na de proef dan ook kunnen gebeuren met de parkeerplaatsen in het Gildenkwartier.
VVD-fractievoorzitter Maarten Flikkema is tegen deze pilot. ,,De parkeerdruk op deze wijken zal blijven toenemen. Deze proef is niet toekomstgericht." Hij vindt dat in de evaluatie ook moet worden gekeken naar de leefbaarheid in het Gildenkwartier.
GroenLinks fractievoorzitter Dillian Hos denkt dat de proef de situatie alleen maar zal verslechteren. ,,Het gaat niet werken. Je zit aan de overkant van het Eemplein. Als je bijna in het centrum woont, dan heb je geen gratis parkeerruimte meer. Dat is niet meer. Er komen meer dan de tachtig gratis plekken bij. Dat gaat vollopen.’’ Ze voorziet dat het negatieve gevolgen gaat hebben voor de leefbaarheid in het Gildekwartier, terwijl ook Jeruzalem vol met auto’s blijft staan.’’ GroenLinks ziet juist meer in het uitbreiden van het vergunningsgebied, ook in Jeruzalem en Jericho. ,,Acht tientjes waar hebben we het over. Dat is anderhalve tank benzine.’’ Hos voorspelt dat de gemeenteraad een half jaar na de proef hier weer over praat. ,,Alleen is de situatie dan slechter en moet je weer terug naar de oude situatie.’’ Ze vindt het een voorbeeld van slecht beleid.
Wethouder Buitelaar ziet ook helemaal niets in de voorgestelde proef. ,,Op het moment dat je in directe nabijheid van de binnenstad parkeerruimte creëert, dan zie ik die opgevuld worden. Datgene wat je graag wil oplossen, los je niet op. Ik ben tegen dit voorstel. Ik ga geen raadsvoorstel maken waar ik zelf niet achter sta, want dat moet je verdedigen. Dat mogen de initiatiefnemers doen. De raad kan een initiatiefvoorstel doen.’’
Een aantal Gildekwartierbewoners had in maart 2018 tijdens een inloopavond al kenbaar gemaakt dat ze niks zagen in een verkleining van het vergunningsgebied. Ook nu is er weerstand tegen de plannen en is er een comité opgericht van bewoners. Een andere Gildekwartierbewoner, Vera van Brakel van de Schutspatroon, is niet bang voor meer parkeerders in haar straat. Zij is dinsdagavond een van de insprekers. ,,Als we op een sociale manier in de wijk met elkaar willen samenleven, zullen we af moeten van de Not In My Backyard gedachte’’, zegt ze. ,,Er is nu een slechte regeling die bewoners van naast elkaar liggende wijken tegenover elkaar plaatst. Daarom is het goed een pilot te houden. Misschien valt het reuze mee.’’
Als de pilot geslaagd is, blijven de Schutspatroon, Vendelier en Meesterproef vergunningvrij. Als de pilot niet slaagt, wordt de huidige situatie hersteld. Het is dan aan de bewoners in Jeruzalem en Jericho of zij ervoor kiezen de gemeente te vragen vergunningparkeren in te voeren.