18 reacties

Politiek Belicht 28 Mistige onderhandelingen

door Peter de Langen
3 juni 2022om 9:01u

De persverklaring van Amerfoort2014 was uitgebreid en er viel zelfs tussen de regels nog veel te lezen. Maar, dinsdag 31 mei werd in de raadsvergadering nog veel meer duidelijk. Eerst werd de stand van zaken gepresenteerd door de formateurs. Inhoudelijk was eerst gewerkt aan een visie die nu op thema’s verder wordt uitgewerkt. De stadsgesprekken waren daaraan ondersteunend. Het vertrek van Amersoort2014 werd betreurd maar was volgens de formateurs het gevolg van hun stijl van onderhandelen. De partij wilde eerst een uitspraak over de Westelijke Ontsluiting en daarna pas over de inhoud van andere onderwerpen praten. De formateurs wisten de partij te overtuigen dat in je dit soort processen niet direct met de niet-onderhandelbare punten moest beginnen maar juist eerst de relatie opbouwen en een gezamenlijke visie creëren. Afgesproken werd dat rond 19 mei de Westelijke Ontsluiting aan de orde zou komen.

Volgens de formateurs hield Amersfoort2014 zich niet aan de afgesproken procedure en dat leidde tot een conflictsituatie en het vertrek van de partij uit de onderhandelingen. Menno Fousert (Amersfoort2014) sprak weliswaar zijn waardering uit naar de onderhandelende partners. Er was al veel bereikt en er was hard gewerkt in een goede sfeer. Voor Fousert was het echter al vanaf het begin duidelijk dat er één onderwerp was, waarover niet te onderhandelen viel en waarover hij eigenlijk direct duidelijkheid wilde hebben. Hij had zich uiteindelijk akkoord verklaard met de procedure dat het thema van de Westelijke Ontsluiting rond 19 mei besproken zou worden.

Menno Foussert en Sieta Koet.jpg

Menno Fousert en fractiegenote Sieta Koet

Dat gebeurde echter niet doordat er plotseling nieuwe informatie boven tafel kwam. Voor Menno Fousert was dat aanleiding om opnieuw duidelijkheid te vragen hetgeen leidde tot een aanvaring met formateur Pim van den Berg. Volgens Fousert, afgelopen dinsdag in de raadsvergadering, had Pim van den Berg hem gezegd dat als het hem niet beviel, hij maar moest ‘opdonderen’. Van de andere partijen kwam geen steun voor Fousert en hij vond dat er grenzen waren overschreden en verliet de onderhandelingen.

Breaking news over westelijke ontsluiting

Tijdens de raadsvergadering werd pas duidelijk welke nieuwe informatie boven tafel was gekomen. De Partij voor de Dieren had informatie opgevraagd bij de Europese fractiegenoten. Dat bleek de eerste subsidieaanvraag voor de Europese subsidie voor de Westelijke Rondweg te zijn. Al geruime tijd waren raadsleden en belangengroeperingen naar die informatie op zoek. Het college verwees steeds naar ProRail als officiële aanvrager en ProRail weigerde de informatie te geven omdat er bedrijfsgevoelige informatie in zou staan. In de stukken stond volgens de voorman van Amersfoort2014 echter geen bedrijfsgevoelige informatie. En er bleek nog veel meer uit de documenten te halen. In de raad werd verteld over de toename van 1800 naar 6300 goederentreinen per jaar, dus van gemiddeld 5 per dag naar 17 per dag. Dit sloeg in als een bom. Het college had eerder n.a.v. de petitie van bezorgde groeperingen over een mogelijke toename van treinen (zie genoeggoederentreinen.petities.nl) juist geantwoord dat er niets aan de hand was. En op schriftelijke vragen van de SP in 2021 antwoordde het college nog: “De subsidie zorgt dus niet voor de groei van het vervoer en maakt overigens ook geen onderscheid tussen goederen- en personenvervoer per spoor.” En “: De vragensteller veronderstelt dat de subsidieaanvraag betekent dat het goederenvervoer gaat toenemen. Dat is niet het geval.”

De Westelijke Ontsluiting heeft niet alleen te maken met het autoverkeer, maar ook met het vervoer over de rails. Ruim een jaar eerder, op 9 februari 2021, stelde Rob Molenkamp, van de gelijknamige lijst, maar liefst 46 schriftelijke vragen in één keer over de CEF (de Europese) subsidieaanvraag. De beantwoording was mistig en onduidelijk. In antwoord 28 werd gesteld: “De subsidie heeft betrekking op het TEN-T netwerk dat via Utrecht – Amersfoort naar Oldenzaal gaat.” Bij de beantwoording op vraag 44 stelde het college: “ProRail verwacht op de voorgestelde nieuwe route en TEN-T corridor van Beverwijk/Amsterdam naar Zevenaar/ Oldenzaal grens, een groei van 2350 treinen naar 6300 treinen in 2030. Het is niet bekend hoeveel treinen hiervan via Amersfoort rijden. Dit traject passeert niet de overweg met de Barchman Wuytierslaan.”

Mist

De CEF-aanvraag houdt de mist in stand. De aanvraag geeft namelijk ook geen uitsplitsing van treinen langs Amersfoort West (met de overweg Barchman Wuytierslaan op de lijn Utrecht-Amersfoort) en langs Amersfoort Oost (op de lijn Amsterdam-Apeldoorn). Deze uitsplitsing is niet alleen van belang vanwege het aantal goederentreinen maar ook vanwege de internationale reizigerstrein Amsterdam - Berlijn die in de CEF-aanvraag staat. Daarmee is de vraag gerechtvaardigd: In welke mate wordt de CEF-subsidie - bewust of onbewust - aangevraagd op basis van treinen die de overweg Barchman Wuytierslaan helemaal niet passeren? Het is ook vreemd dat de subsidieaanvraag betrekking heeft op verschillende projecten, namelijk het Amersfoortse project en een project uit Apeldoorn. De CEF-aanvraag heeft het over “both locations” en “on this section”:

Description of the proposed action

Bij de informatie die ProRail verstrekte aan Europa, lijken deze projecten door elkaar te lopen. De vrijgegeven informatie bevat veel verschillende stukken en zal nog nader bestudeerd moeten worden. Ik kan mij voorstellen dat er nog veel schriftelijke vragen zullen volgen.

Nieuwe schriftelijke vragen door Partij voor de Dieren

Inmiddels staat de aanvraag openbaar op de website van de raad en er is een start gemaakt met die schriftelijke vragen door de PvdD: amersfoort.notubiz.nl/modules/4/schriftelijke_vragen/view. Daar worden al interessante zaken aan de orde gesteld:

“In de aanvraag staat bijvoorbeeld dat er ‘meer dan 20 treinen per uur rijden’ (pagina 5) in plaats van de maximaal 20 treinen per uur op piekmomenten (Collegebericht 2022-027), dat het WO-project Amersfoort op z’n laatst eind 2023 een “bridge” krijgt (pagina 8) in plaats van een autotunnel die in het huidige plan zit, en dat de BW-laan de enige overgebleven overweg is tussen Utrecht en Amersfoort (pagina 15), terwijl er ook overwegen liggen in Soestduinen (N413), De Bilt (Groenekanseweg) en Den Dolder (Dolderseweg).”

Het zijn voorbeelden van de verwarrende en onjuiste informatie die ProRail lijkt te verstrekken aan de Europese subsidieverstrekker. Er wordt door de PvdD ook gevraagd naar de tweede subsidieaanvraag.

Natanja Vreugenhil en Christian van Barneveld.jpg

Natanja Vreugenhil en Cristian van Barneveld (PvdD)

Hoe verder met de collegeonderhandelingen

Ik heb aan enkele fractievoorzitters gevraagd of zij de positie van Amersfoort2014 willen overnemen. Uiteraard was de eerste reactie, dat zij de vraag van de onderhandelaars wel zullen afwachten, er zijn wel de nodige kanttekeningen.

Hans Bol (CU) gaat er vanuit dat nu de tweede optie die informateur Kiki Hagen had voorgesteld (D66, GroenLinks, CDA, CU en PvdD) op tafel komt. Zijn indruk is dat er inhoudelijk nog geen standpunt over de Westelijke Ontsluiting is genomen. Voor de CU hebben steeds drie punten centraal gestaan: veiligheid, snelfietspad en doorstroming. Uit het persbericht van Amersfoort2014 komt de suggestie naar boven, dat er gedacht wordt aan alleen een fietstunnel i.p.v. een autotunnel. Dat zou volgens Hans Bol twee van de drie punten oplossen en voor dit moment bespreekbaar zijn. Voor de CU liggen er nog wel andere punten gevoelig. De partij is een groot voorstander van windmolens maar wel op de Noordzee of in Flevoland. De rol van de regio bij woningbouwprojecten moet ook beter en er zijn nog veel vraagtekens bij verlaging van parkeernormen bij de nieuwe woningprojecten. De CU heeft hierover grote twijfels. De partij wil een totaal plan voor mobiliteit. De procedure voor wethouderskandidaten is binnen de partij al gevoerd en er staan, afhankelijk van de portefeuilleverdeling, al kandidaten te trappelen.

Rob Smulders (PvdA) benadrukte dat zijn partij een goede aanvulling kan zijn op het gewenste progressieve en groene college. Hij wees er nog maar eens fijntjes op dat de PvdA bijna 3 zetels had en de restzetel net aan hun neus voorbij ging ten gunste van GroenLinks. Gezien de landelijke ontwikkelingen met betrekking tot de samenwerking tussen GroenLinks en de PvdA ziet hij mogelijkheden in Amersfoort. Hij realiseert zich dat de informateur de PvdA niet genoemd heeft en hij kan eigenlijk alleen maar afwachten. Een van de aandachtspunten bij onderhandelingen is voor hem de versterking van het democratische proces.

Ook Maarten Flikkema (VVD) beseft dat de VVD alleen maar kan afwachten. Desondanks geeft hij alvast twee belangrijke speerpunten mee: minder regels en sneller bouwen. De Westelijke Ontsluiting staat nog steeds op het verlanglijstje. Hij doet geen uitspraak over de hoeveelheid extra geld uit de gemeentebegroting dat zou mogen kosten.

Formateur Patricia Seitzinger geeft aan dat de onderhandelende partijen zich beraden over met wie ze verder willen. Zij wijst er op dat er al heel veel inhoudelijke thema’s zijn besproken en er veel vorderingen zijn gemaakt. Het zal voor de nieuwe aansluitende partij geen tekenen bij het kruisje hoeven te worden maar ze benadrukt dat er niet opnieuw onderhandeld gaat worden.

Waarschijnlijk wordt op korte termijn duidelijk welke partij mee gaat doen aan de onderhandelingen. Het streven is nog steeds voor het zomerreces een coalitie te presenteren.

bijsluiter

Peter de Langen was twaalf jaar raadslid in Amersfoort voor D66 en achttien jaar voorzitter van de SGLA, een koepelorganisatie van Amersfoortse bewonersorganisaties. Hij is geen lid meer van een politieke partij.

(maak u bekend met uw volledige naam)

opmerkingen

Steun de Stadsbron!

U steunt ons met een gift via IDeal al met een bedrag vanaf 2 euro per artikel.

Draag bij!