Waar ging het afgelopen dinsdag allemaal over? De raadsleden spraken in de raadsvergadering over de kaders voor de sloop- en bouwplannen in de driehoek Bosweg -Kelvinstraat – Réaumurstraat. In dit gebied waren al eerder plannen voor een herontwikkeling, maar die waren in 2010 wegens gebrek aan draagvlak stopgezet.
Er is een aantal woningen gerenoveerd en het huidige plan omvat sloop van 24 huurwoningen en mogelijke herbouw van 90 tot 110 woningen. De initiatiefnemer voor deze plannen is de Alliantie. Tijdens een bespreking met de raadsleden op 14 juni gaven buurtbewoners aan dat het participatietraject minder succesvol was dan de notitie beschrijft. Er is geen vertrouwen in een goede planontwikkeling. Volgens hen is de Alliantie is slecht bereikbaar, constant is er het gevoel achter de feiten aan te lopen. Delen van de buurt zijn volgens hen helemaal niet geïnformeerd.
De raadsleden beginnen zich zorgen te maken over de falende communicatie van de Alliantie Het lijkt een terugkerend probleem te worden.
Jericho
Een duidelijk voorbeeld is natuurlijk de wijk Jericho. Jarenlang werd aan deze huurders voorgehouden dat hun buurtje gerenoveerd zou worden, regulier onderhoud kon daarom worden uitgesteld. Maar plotseling kwam vorig jaar, na de zomer, als een donderslag bij heldere hemel, het bericht dat de wijk niet gerenoveerd zou worden maar geheel gesloopt. Vóór de zomer waren er nog berichten dat eindelijk de grote renovatie zou beginnen. Na de zomer werd een bijeenkomst georganiseerd, vol vertrouwen gingen de bewoners daar naar toe, geknakt kwamen zij naar buiten. Sinds die tijd is er sprake van een strijd tussen de bewoners en de Alliantie.
Liendert
In Liendert is eenzelfde situatie rond de zwembadlocatie. Er waren al langere tijd plannen voor nieuwbouw. Deze plannen maakten deel uit van een grootschalige aanpak in het kader van Amersfoort Vernieuwt. Maar ook hier ging het mis. Nieuwe grootschalige plannen met veel meer nieuwbouw, kwamen ook hier als een duveltje uit een doosje. Bewoners voelden zich niet gehoord en al helemaal niet serieus genomen.
Vreeland
Maar er is meer aan de hand bij de Alliantie. De vraag is of er voldoende onderhoud wordt uitgevoerd. Een voorbeeld hiervan zijn de flats aan Vreeland in het Soesterkwartier. Er zijn klachten over vele gebreken, zoals schimmel, tocht, kapot stucwerk, gaten, slechte ventilatiemogelijkheden, hitte in de zomer, koude in de winter, wateroverlast in de berging en geluidsoverlast. Een huurster kreeg onlangs zelfs een huurverlaging van € 400 per maand toegewezen van de Huurcommissie, omdat de Alliantie stelselmatig niets had gedaan. De SP in de Tweede Kamer stelde over deze flats zelfs Kamervragen.
De gemeenteraad in Amersfoort droeg het college per motie op om de afdeling toezicht en handhaving extra controles te laten uitvoeren en de Alliantie op het matje te roepen.
Vathorst
Appartementencomplex Genemuidengracht in Vathorst (foto via Funda)
Een ander voorbeeld is de bouw van de torenflats in Vathorst. De flats zijn onder architectuur gebouwd. De kosten liepen echter behoorlijk op en de Alliantie besloot om op zaken die niet specifiek door de architect waren voorgeschreven, te bezuinigen. Een voorbeeld waren de kozijnen. Deze werden apart besteld en in de appartementen ingebouwd. Gevolgen zijn tocht en lekkages, die tot ernstige verslechtering van woongenot hebben geleid. Bewoners probeerden met de Alliantie tot oplossingen te komen maar zonder resultaten.
Bewoners besloten de huurverhogingen niet te accepteren zonder dat dit tot enige reactie van de corporatie leidde. Wat de Alliantie wél deed, was de bewoners voor de rechter slepen. De eerste rechtszaak was enkele weken geleden.
Problemen bij de Alliantie
Spreek een huurder van de Alliantie aan en je krijgt vaak te horen dat de Alliantie slecht bereikbaar is. En als je er al doorkomt, dan krijg je een callcenter, waarvan de medewerker geen idee heeft waar de huurder woont. Een andere klacht is achterstallig onderhoud en slechte communicatie.
De Alliantie heeft in totaal ongeveer 56.000 woningen in vijftien gemeenten: Amsterdam (regio Amsterdam), Almere en Zeewolde (regio Almere), Blaricum, Laren, Gooise Meren, Hilversum, Huizen, Wijdemeren en Weesp (regio Gooi en Vechtstreek), Amersfoort, Eemnes, Leusden, Nijkerk en Soest (regio Amersfoort). Het is dus een erg grote organisatie geworden. Is de Alliantie daardoor het contact met haar huurders verloren? En met de omwonenden van de bouwplannen?
In het jaarverslag 2021 zegt de Alliantie: 'Onze huurders willen niet alleen betaalbaar wonen, maar ook wonen in een woning van goede basiskwaliteit, met moderne voorzieningen en een prettig binnenklimaat. Onder goede kwaliteit verstaan we een schone, hele en veilige woning. Omdat we de woningen zorgvuldig en op tijd onderhouden, blijven ze ook van goede kwaliteit. En met onze energiebesparende investeringen maken we de woningen energiezuiniger en comfortabeler'.
Uit datzelfde jaarverslag blijkt dat het aantal klachten in Amersfoort is opgelopen. In 2020 zijn er 277 klachten bij de Alliantie ingediend, in 2021 305. Een stijging van ongeveer 10 procent. Het is uit het jaarverslag niet te herleiden waarover deze klachten precies gaan.
Volgens de jaarrekening werd voor het totale sociale huurbezit van de Alliantie ongeveer 26% aan onderhoud ten opzichte van de huuropbrengst uitgegeven. Dat is vergelijkbaar met bijvoorbeeld Ymere, een corporatie uit de regio Amsterdam met ruim 65.500 sociale huurwoningen, die ongeveer 26,6% uitgeeft aan onderhoud. Dat zijn slechts cijfers die verder weinig zeggen over de beleving van bewoners én wat er precies wordt gedaan.
De signalen, die in Amersfoort toch wel heftiger worden over de staat van onderhoud, baren zorgen. Het simpele feit dat de gemeenteraad in een specifiek geval extra controles laat uitvoeren door de afdeling handhaving, is een rinkelende alarmbel.
Rol van de gemeente
De rol van de gemeente is volgens wethouder Menno Tigelaar beperkt. In principe is het de verantwoordelijkheid van woningeigenaars om hun bezit op peil te houden. Feitelijk is dat waar, maar bij ontevredenheid vinden bewoners wel de weg naar de gemeenteraad en de gemeente. En bij grootschalige ongelukken wordt direct naar de gemeente gekeken.
In Amersfoort zijn in de jaren vijftig en zestig van de vorige eeuw veel flats gebouwd, al dan niet met balkons. Moet de gemeente niet regelmatig eens een rondje langs dat soort gebouwen lopen? En is het een idee om in de prestatieafspraken met de corporaties om rapportages over de staat van onderhoud te vragen? Hoeveel 'gewoon' en hoeveel 'groot onderhoud' wordt er uitgevoerd? En wat vinden bewoners van hun woning?
Wellicht een idee voor de nieuwe gemeenteraad om dat eens voor te stellen.
Hart onder de riem
Het is natuurlijk mooi dat raadsleden regelmatig de bewoners een hart onder de riem willen steken. Maar tijdens een wandeling viel mijn oog op dit veelzeggende bord op de Grote Koppel boven restaurant Dara:
