Vluchtelingen komen niet van een andere planeet
De indruk dat vluchtelingen van een andere planeet komen, krijg ik als ik de berichtgeving lees over de
vluchtelingenproblematiek aan de zuidoostelijke grenzen van Europa. De beruchte
Turkije-deal is niet gesloten ter bescherming van de vluchteling maar ter
wering van hem.
Stel dat ik in een land leef waar de democratische
instituties stuk voor stuk zijn afgebroken. Waar de vrijheid van meningsuiting
ernstig beperkt is door een totalitaire regering. Waar de vrijheid van
godsdienst is afgeschaft. Waar ik als mens gediscrimineerd word om wie of wat
ik ben. Dat mijn kinderen, in het bijzonder mijn dochters, niet naar school mogen. Dan
komen mijn gezin en ik voor de keuze te staan om ons leven veilig te stellen door
te vluchten. Door ons huis te verlaten in de hoop elders een beter leven te
kunnen leiden.
Beseffen we voldoende hoe moeilijk zo’n beslissing is?
Beseffen wij hoe kwetsbaar vluchtelingen zijn? Is er dan geen enkele vorm van
reflectie mogelijk op bovenstaande hypothetische vraag? Heeft de oeroude christelijke
wijsheid dan geen enkele betekenis meer: ‘wat gij niet wilt dat u geschiedt,
doet dat ook een ander niet’.
resultaat Turkije-deal
De mensenrechten zijn in deze Turkije-deal überhaupt niet goed geborgd. In kamp
Moria is dat zichtbaar. Er is geen menswaardige opvang van de vluchtelingen. Er
zijn geen sanitaire voorzieningen, geen verwarming,
elektriciteit, goede medische zorg, enz. Aan alle kanten zijn de schendingen van
de mensenrechten zichtbaar. De basale rechten zijn niet eens goed geborgd. Hieruit blijkt dat de uitgangspunten van de deal
tussen de Europese en Turkse regeringen alleen betrekking hebben op het
tegenhouden van vluchtelingen. De belangen van de vluchtelingen worden niet
gediend. Integendeel.
Het kamp Moria zit vol met vluchtelingen uit onder meer Afghanistan die voldoen aan bovenstaande criteria. Toch noemt Nederland dit
land een veilig land. De kans dat een Afghaanse vluchteling toegang tot Europa
krijgt is zeer klein.
Rechts-extremisme
Laten de Europese regeringen niet te veel hun oren hangen naar
populistische leiders zowel in hun eigen land als wel van bepaalde landen zoals
Hongarije en Polen? Zij zagen mijns inziens aan de poten van de democratische rechtsstaat,
aan de poten van de Europese Unie.
Op donderdag 5 maart 2020 is een groep neonazi’s uit diverse
Europese landen afgereisd naar Lesbos om hun geestverwanten te steunen. Vrijdag
is dat tot een confrontatie gekomen met de lokale bevolking. Zij heeft deze
rechts-extremisten onder handen genomen en hen rake klappen gegeven. De
bewoners van Lesbos willen niet dat de naam van hun mooie eiland besmeurd wordt.
In het laatste weekend is een gebouw van de Zwitserse NGO ‘One Happy Family’
bijna geheel verwoest. De vluchtelingen betalen uiteindelijk de rekening van
deze crisis door een bewust niet-constructief beleid van de Europese
regeringen. Deze regeringen willen alleen het Fort Europa beschermen en laten
de kwetsbare vluchteling aan hun lot over.
Tegengeluid
Er is echter ook een lichtpuntje. In datzelfde weekend heeft in Athene een
demonstratie plaatsgevonden van ruim 2000 mensen die pleiten voor een betere
opvang en behandeling van de vluchtelingen. Wederom wordt van onder af een
actie op touw gezet om aandacht te genereren voor de mensonterende situaties waar
een einde aan moet komen.
Terug naar het nu. Als wij op
deze weg doorgaan, lopen wij hetzelfde risico en vernietigen wij onze eigen
maatschappelijke orde, onze democratische verworvenheden. Voor mij is in de
afgelopen weken duidelijker geworden waarom deze mensen in Europa vergeten
zijn. Er wordt voor hen geen oplossing nagestreefd. Zij mogen er niet zijn. Zij
dreigen steeds meer gedehumaniseerd te worden. Met zijn allen moeten wij dat
niet willen. Ik ben in ieder geval blij dat er in Nederland nu wat meer
aandacht ontstaat voor deze problematiek.
Lokale bevolking
In dit artikel wil ik ook stilstaan bij de lokale bevolking. Zij heeft
in de afgelopen jaren deze invasie over zich heen gekregen. Een paar cijfers:
het eiland is qua grootte te vergelijken met onze provincie Utrecht. Op Lesbos
wonen ruim 86.000 mensen en in onze provincie bijna 1.300.000 Grote delen van
het eiland zijn onherbergzaam. In 5 jaar tijd is de totale bevolking gegroeid
naar 110.000, een toename van ongeveer 23%.
Voor
onze provincie zou dat neerkomen op een toename van ruim 300.000 mensen. Dat is
gelijk aan 2 steden als Amersfoort, maar dan met het karakter van een
sloppenwijk. Wij hebben hier onze befaamde Utrechtse Heuvelrug in plaats van onherbergzame gebieden. De vluchtelingen leven ook nog onder barre
omstandigheden. Wat een blamage voor dit eiland, dit wil je als bewoners niet. De machteloosheid van de eilandbewoners is groot. Het is hen overkomen.
Daar komt nog bij dat de
economie op het eiland sterk lijdt door de wegblijvende toeristen. Aanvankelijk
stonden de eilandbewoners best sympathiek tegenover de vluchtelingen. Maar
langzamerhand is het tij gekeerd. Hun belangrijkste hartenkreet is dat zij verder
willen met hun leven en niet meer als een doorvoerhaven willen fungeren. De
bewoners hebben weinig mogelijkheden om uit te wijken.
Ook hier heeft de
Europese Unie een verantwoordelijkheid jegens de lokale bevolking. Op zijn
minst mogen zij toch financieel schadeloos gesteld worden. Zij hebben de
geografische pech in de frontlinie van
de vluchtelingenstroom te liggen. Niemand weet wanneer deze stroom zal
opdrogen. Gezien de twee grote hoofdpijndossiers, de klimaatproblematiek en het
vluchtelingenvraagstuk, lijkt van opdrogen van deze stroom nauwelijks of geen
sprake te zijn. Het aantal vluchtelingen op Lesbos en andere omliggende
eilanden kan zo maar nog meer toenemen. Het is zeer begrijpelijk dat de lokale
bevolking van hun eigen regering en van de Europese Unie een meer definitieve
oplossing verlangt.
Ik voel me verbonden met deze vluchtelingen. Zij rekenen
op onze moed en doorzettingsvermogen om hen een stem te geven. Hopelijk komt er
een beweging op gang die invloed uitoefent op de politiek. Zodat Nederland pal
voor mensenrechten staat en Europa geld vrijmaakt voor betere medische zorg en
menswaardige woonomstandigheden van de vluchtelingen.
Ik ben de redactie van De Stadsbron zeer erkentelijk dat
zij mij een podium heeft gegeven. Wordt vervolgd! Want naar aanleiding van
mijn artikelen en eerdere berichten van mijn collega Adriaan van Es,
overweegt De Stadsbron een discussieavond te organiseren over de actuele
vluchtelingencrisis waarbij Adriaan van Es en ondergetekende hun verhaal zullen
vertellen. Daarnaast zullen ook nog andere mensen worden uitgenodigd. Nadere
mededelingen volgen.
Lees alle afleveringen in het dossier "Vergeten Mensen"