Amersfoort is een voorbeeld van een stedelijk gebied waar het enkele graden warmer kan zijn dan de officiele metingen aangeven. Dit staat bekend als het stedelijke warmte-eiland. De huidige hittegolf is zeer bijzonder: zeven dagen achter elkaar hoge maximumtemperaturen van rond of boven de 30 graden.
Het venijn zit hem in de nachttemperaturen. Warme, klamme nachten
worden als het meest onplezierig van een hittegolf ervaren, zoals
onderzoek door Lisette Klok van de Hogeschool Amsterdam (Meteorologica, juni 2020) laat zien. De effecten van een hoge Amersfoortse nachttemperatuur werden in 2018 al in kaart
gebracht met een artikel in Meteorologica, September 2018. Toen betrof
het slechts één tropische nacht. De huidige, langdurige hittegolf biedt
nieuw onderzoeksmateriaal. Hier al vast wat meer over de
nachttemperaturen in de stad.
Een acceptabele waarde voor de slaapkamertemperatuur is 24 graden of lager. Voor de woonkamer ligt de grens op 27 graden. In de stad worden bij een hittegolf regelmatig temperaturen bereikt die ons slecht in staat stellen om ons huis ’s nachts goed te koelen tot onder de 24 graden.
In de figuur zien we de temperatuur van zo’n 100 sensoren verspreid over Amersfoort (geïnstalleerd door de deelnemers aan het Amersfoortse Citizen Science project Meet je Stad) langzaam oplopen vanaf woensdag 5 augustus. De maximumtemperaturen zijn hoog, maar dat wordt voor een deel veroorzaakt doordat de instrumenten op sommige plekken in de zon hangen. We negeren de maxima en concentreren ons daarom op de nachttemperatuur. Vanaf 5 augustus is de nachttemperatuur in Amersfoort telkens enkele graden hoger dan de Bilt. Op de ochtend van zondag 9 augustus varieert de minimumtemperatuur tussen 21 en 24 graden. Dat is een warme, onaangename nacht. De volgende nacht is het iets minder warm om vervolgens weer op te warmen. Op de 11e geeft een lokale onweersbui op de Veluwe en boven Amersfoort een spectaculaire daling van 10 graden te zien, maar de temperaturen blijven daarna in de nacht nog steeds ruim boven de 20 graden Celsius. (De Bilt had een dag eerder een onweersbui, wat terug te zien is in de temperatuurdaling van die dag).
Het is zeer waarschijnlijk dat de komende nacht op donderdagochtend en mogelijk ook nog vrijdagochtend weer zeer onaangenaam warm zullen zijn in de stad. Dankzij Meet je Stad kunnen we dat goed monitoren.